به نقل از «فارس»

رهایی صنعت فضایی از حصار «دیپلماسی التماسی»

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۱۴۱۱۰

فارس‌پلاس؛ مسعود اکبری در یادداشتی نوشت: ایران اکنون در حوزه صنعت فضایی در مسیر پیشرفت روزافزون قرار دارد اما در این خصوص چند نکته قابل تأمل وجود دارد.

متأسفانه در دولت قبل ظرفیت‌های بزرگ و مهم کشور به پای «دیپلماسی التماسی» ذبح شد. یکی از این ظرفیت‌های بسیار مهم و بزرگ، صنعت فضائی کشور بود. در دولت مدعی تدبیر و امید، صنعت فضائی تقریبا تعطیل شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نکته قابل تأمل اینجاست که از سال ۹۳ تا پایان دولت مدعی اعتدال، هیچ‌گونه پرتاب موفق ماهواره‌ای صورت نگرفت. طبق گزارش کمیته رصد نقشه جامع علمی کشور تا سال ۹۶، فقط ۱۹ درصد اهداف سند توسعه هوافضا محقق شد. درواقع رشد سالانه اهداف سند توسعه هوافضا در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ هر کدام یک درصد، سال ۱۳۹۴ دو درصد و سال ۱۳۹۵ یک درصد بوده است. این اتفاق درحالی‌ است که ایران سریع‌ترین رشد فضائی در دنیا را داشته است و در مدت زمان ۱۷ سال توانسته در صنعت فضائی از نقطه صفر به مرحله پرتاب موفق ماهواره به فضا برسد. همچنین از زمان امضای برجام تا زمان خروج آمریکا از برجام هیچ تلاشی برای پرتاب ماهوارهای بومی صورت نگرفت.

در 8 سال دولت مدعی تدبیر و امید، جلسات شورای عالی فضائی حتی یک‌بار هم برگزار نشد و این شورای عالی بعد از ۱۱ سال تعطیلی در آذرماه ۱۴۰۰ و درست چند ماه بعد از آغاز دوران ریاست جمهوری آقای رئیسی، به ریاست خود ایشان برگزار شد. این در حالی است که طبق قانون، این از وظایف تعریف شده برای رئیس‌جمهور ایران است که با جدیت و اهتمام، جلسات شوراهای عالی را برگزار کند.

دولت سیزدهم علاوه‌بر احیای جلسات شورای عالی فضائی، سند ۱۰ ساله توسعه صنعت فضائی کشور را نیز به تصویب رساند. در این سند، مسیر راه توسعه صنعت فضائی در بازه‌های زمانی یک‌ساله، دوساله و سه‌ساله در حوزه‌هایی چون ساخت ماهواره، ایجاد زیرساخت‌ها، توسعه ایستگاه‌های زمینی تا پرتاب ماهواره در لایه‌های مختلف ترسیم شده است.

در دو سال اخیر در دولت سیزدهم با 10 پرتاب فضائی، بیش از ۸ سال گذشته پرتاب ماهواره صورت گرفته است. در آخرین نمونه، روز شنبه ۳۰ دی‌ماه، ماهواره‌ «ثریا» به کمک ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰» با موفقیت به مدار ۷۵۰ کیلومتری پرتاب شد. این پرتاب در شرایطی رخ داد که دستگاه‌های عریض و طویل اطلاعاتی و امنیتی دولت‌های غربی نیز نتوانستند به‌رغم ادعاهای فراوان، آن را شناسایی کنند. این در حالی است که یکی از مسائل مهم در خصوص پرتاب‌های فضائی و البته آزمایش‌های موشکی برای کشوری مثل ایران، رعایت مسئله حفاظتی و پنهانکاری است.

نکته دیگر اینکه در یک رکوردشکنی افتخارآمیز، ماهواره ثریا در مدار 750 کیلومتری قرار گرفت. در حالی که پیش از این رکورد 500 کیلومتری توسط ماهواره‌برهای ایرانی ثبت شده بود. 

در حال حاضر صنعت فضائی کاربردهای وسیعی در حوزه‌های مختلف دارد که از آن جمله می‌توان به پیش‌بینی آب و هوا و نظارت بر آب و هوا، خدمات ارتباطی مبتنی بر ماهواره‌ها، خدمات موقعیت‌یابی، ناوبری و زمان‌بندی مبتنی بر ماهواره‌ها و...اشاره کرد و کشورهای انگشت‌شماری به این صنعت و تکنولوژی دست یافته‌اند و جمهوری اسلامی ایران نیز در این فهرست قرار دارد. لازم به ذکر است که با پرتاب موفقیت‌آمیز کپسول زیست فضائی که چندی پیش اتفاق افتاد، حالا ایران جزو ۶ کشور دارای این فناوری قرار گرفت که این همان مسیر پیشرفت است. 

به این ماجرا دقت کنید: اولین ماهواره‌ ایرانی در زمان دولت نهم با نام «مصباح» تولید شد. ماهواره «مصباح»، برای پرتاب نیاز به تأیید علمی توسط سازمان فضائی ایتالیا داشت. پس از تأیید علمی این ماهواره، نوبت به آزمایش نهائی می‌رسد. از آنجا که آزمایشگاه تست فقط توسط اروپا قابل انجام بود، ماهواره «مصباح» به ایتالیا منتقل شد. همه امیدها به سمت پرتاب این ماهواره تماما ایرانی بود که با بدقولی و بدعهدی کشور ایتالیا، تمامی امیدها از بین رفت. بدعهدی که نه‌تنها منجر به پرتاب این ماهواره نشد، بلکه حتی به بهانه تحریم، مصادره نیز شد. و اما اکنون ایران با بهره‌مندی از تکنولوژی ماهواره‌بر‌ها، به صورت مستقل به پرتاب ماهواره اقدام می‌کند و نیازمند هیچ کشور و دولت دیگری نیست.

رهبر معظم انقلاب - 27 مهر 1401- در دیدار نخبگان و استعدادهای برتر تحصیلی فرمودند: «انتقال ماهواره به فضا. این مال چند کشور است. همه‌ کشورها این را ندارند. خیلی‌ها ماهواره در فضا دارند، ولی مال خودشان نیست، خودشان پرتاب نکردند. آنهائی که خودشان پرتاب می‌کنند تعداد معدودی کشورند. ما البتّه عقبیم، امّا پرتاب کردیم، توانستیم، رفتیم. دانشمندان ما متمرکز شدند.»

جمهوری اسلامی ایران تاکنون موفق به تولید بیش از ۱۰ ماهواره شده است. اولین ماهواره تماما ایرانی که با موفقیت به فضا پرتاب شد، ماهواره «امید» بود. ساخت ماهواره «امید» از سال ۸۴ شروع شد و تا سال ۸۷ به طول انجامید. این ماهواره در بهمن سال ۸۷ توسط ماهواره‌بر ایرانی «سفیر امید» از پایگاه سمنان به فضا پرتاب شد.  بعد از موفقیت در پرتاب این ماهواره، جمهوری اسلامی ایران به جمع ۱۰ کشور دارای تکنولوژی و دانش فضائی و توانمندی پرتاب ماهواره به مدار پیوست.

برای درک تفاوت ایران با کشورهای همسایه در حوزه صنعت فضائی، به این نمونه توجه کنید: در مرداد 1399 امارات متحده عربی اعلام کرد ماهواره‌ای متعلق به خود به نام «امید» را از ژاپن به سمت کره مریخ پرتاب کرده است. با کمی تحقیق و جست‌وجو در خصوص پروژه ماهواره‌ای امید امارات مشخص می‌شود که مرکز فضائی محمد بن راشد و کارشناسان اماراتی در این پروژه اقدام خاصی نکرده‌اند بلکه دانشگاه  بولدر در ایالت کلرادو، دانشگاه برکلی کالیفرنیا و دانشگاه دولتی آریزونا - همگی از آمریکا - از طراحان و مجریان این پروژه بوده‌اند. 

نکته جالب‌تر آن که این ماهواره نه در خاک امارات بلکه در محل دانشگاه بولدر و عملا توسط متخصصان آمریکایی ساخته شده و کارشناسان اماراتی بیشتر در نقش ناظر و کارآموز در محل حضور داشته‌اند. نکته‌ای که نشان می‌دهد عملا دانشگاه‌های مشهور آمریکایی در زمینه فضائی، تلاش کردند با متقاعد کردن شیخ‌نشین‌های اماراتی به سرمایه‌گذاری گسترده در این پروژه، یکی از طرح‌های مهم خود را کلید زده و با هزینه این کشور کوچک، برنامه‌های علمی خود را پیش ببرند و تیم‌های طراحی و فنی خود را در یک موضوع خاص محک بزنند.

و اما پیشرفت‌های صنعت فضائی ایران، مرهون تلاش‌ها و مجاهدت‌های دلاورمردانی از جمله شهید بزرگوار حاج حسن طهرانی‌مقدم است. این شهید، بنیان‌گذار واحد توپخانه و موشکی سپاه بود و از آنجایی که در ابعاد مختلف عملیاتی و صنعت دفاع موشکی توانست ظرفیت بی‌بدیل و توانی مقهور‌کننده را به ثمر برساند به پدر موشکی جمهوری اسلامی ایران ملقب شد. 

وی همواره درک صحیحی از نیازهای زمان خود داشت و پس از آنکه توانمندی‌های دفاع موشکی کشور به سطح اطمینان‌بخش و امیدوار‌کننده‌ای در مقابل تهدیدات احتمالی رسید، عرصه فضا و فعالیت‌های فضائی را در دستور کار خود قرار داد و تحقیق و توسعه حامل‌های ماهواره‌ای را در سطوح مختلف آغاز کرد.

بر همین اساس شهید طهرانی‌مقدم دستاوردهای ارزشمندی را که برخی از آنها تنها در انحصار چند قدرت علمی جهان است، طراحی و تولید کرد. 

به عقیده کارشناسان، تجربیات بیشتر مجموعه هوافضای سپاه در حوزه موشک‌های سوخت جامد و سرریز این دانش به بخش فضائی باعث شده که گزینه سوخت جامد، بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. برای نمونه باید به این مسئله اشاره کرد که عمده پرتاب‌های ناموفق فضائی ما برای ماهواره‌برهای سوخت مایع بوده است. 

در حقیقت این برنامه‌ای بود که سپاه پاسداران از سال‌ها پیش و با هدایت شهید بزرگوار سرلشکر حاج حسن طهرانی‌مقدم و تلاش بی‌وقفه و فرماندهی هوشمندانه سردار حاجی‌زاده آن را دنبال کرده و در این راه به توفیقات قابل توجهی از جمله موتورهای فضائی سوخت جامد سنگین و فوق سنگین دست یافته است.

 و اما همان‌طور که در ابتدای این وجیزه نیز به آن اشاره شد، رویکرد منفعلانه در سیاست خارجی دولت قبل، فرصت‌های بزرگ و مهمی را از کشور گرفت و یکی از آنها پیشرفت در حوزه فضائی بود. ولیکن با تلاش و مجاهدت شبانه‌روزی، بخشی از نواقص در این حوزه جبران شده و در دو سال اخیر گام‌های بلندی در حوزه صنعت فضائی برداشته شده است. 
امید است که این روند، بیش از پیش با سرعت ادامه یافته و جمهوری اسلامی ایران، افتخارات روزافزونی را در این حوزه کسب کند. 

پایان پیام/ت
 
 

منبع: فارس

کلیدواژه: صنعت فضایی دیپلماسی التماسی جمهوری اسلامی ایران پرتاب ماهواره صنعت فضائی ماهواره ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۱۴۱۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ظرفیت شهرهای خواهرخوانده در گسترش دیپلماسی فرهنگی در اصفهان

ایسنا/اصفهان عضو هیئت‌علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه تولیدکنندگان صنایع‌دستی مانند چاه‌های نفت و گاز متحرک هستند و ازدست‌رفتن آنها کم اهمیت‌تر از معادن و خاک میهن نیست، گفت: متأسفانه مدیریت صنعت گردشگری در اصفهان متولی قوی ندارد و برای اجرای ۱۲ قرارداد خواهرخواندگی جدیت دیده نمی‌شود.

آلودگی هوا، خشکی زاینده‌رود، خشکسالی و فرونشست زمین، هیچ راه‌حل قطعی به‌جز گسترش صنعت گردشگری در اصفهان ندارند. لازمۀ گسترش گردشگری و جذب گردشگران خارجی، اتخاذ رویکردهای جدی در حوزهٔ دیپلماسی فرهنگی کشور است. در همین راستا ایسنا به گفت و گو با محمدعلی بصیری، عضو هیئت‌علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان که پیش‌تر نیز رایزن فرهنگی ایران در سنگال بوده‌، پرداخت.

ایسنا- دیپلماسی فرهنگی چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟

دیپلماسی فرهنگی بخشی از سیاست خارجیِ هر کشوری است که با استفاده از ابزارهای قدرت نرم و از طریق گسترش روابط گردشگری، علمی، پزشکی، ورزشی، رسانه‌ای و صنعتی تلاش می‌کند که از کشور خود، تصویری جذاب موقعیتی برتر ایجاد کند و با اقناع افکار عمومی، منافع بلند مدتی را برای توسعهٔ روابط دیپلماتیک، اقتصادی، نظامی و اجتماعی به دست آورد. استفاده از ابزار قدرت نرم برای دستیابی به شاخص‌های قدرت سخت تعقیب می‌شود. 

قدرت‌های بزرگ که روابط دیپلماسی قوی‌تر و قدیمی‌تری دارند، از ابزار دیپلماسی فرهنگی بیشتر استفاده کرده‌اند و پس از آنها قدرت‌های متوسط از این ابزار بهره‌برداری کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال ابتدا قدرت‌هایی همچون اسپانیا و پرتغال، در دوره‌های بعد انگلیس و فرانسه و سپس آمریکا و شوروی و امروزه هند و چین برنامه‌های گسترده‌ای برای دیپلماسی فرهنگی داشته و تلاش کردند که در ذهن نخبگان و دولتمردان و مردم کشورهای دیگر، جایگاه جذابی از کشور خود ترسیم کنند. آنان از رهگذر روابط دیپلماسی فرهنگی، شاخه‌های دیگر روابط دیپلماتیک را تقویت و در بلند مدت منافع ملی و امنیت ملی و ثبات پایدار را به وجود می‌آورند.

ایسنا- اصفهان چه ظرفیت‌هایی برای گسترس دیپلماسی فرهنگی دارد؟

یکی از مهم‌ترین مصادیق دیپلماسی فرهنگی و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی کشور، گسترس صنعت گردشگری است. گردشگران ممکن است با هدف بازدید از جذابیت‌های طبیعی، سفر کنند و اصفهان به جهت چهارفصل بودن و داشتن انواع مظاهر طبیعی درخود، ظرفیت ویژه‌ای در کشور برای جذب گردشگران طبیعت دارند. برخی دیگر از گردشگران برای بازدید از بناهای تاریخی و باستانی سفر می‌کنند که ایران ظرفیت‌های ویژه‌ای در این خصوص دارد و به‌طور خاص اصفهان، مرکزیت این نوع گردشگری در ایران است‌. گردشگری پزشکی نیز یکی جلوه‌های جدید گردشگری است که افراد با هدف‌های طبی و پزشکی و درمان ارزان‌تر، سفر می‌کنند. ایران امروزه ظرفیت خوبی در این خصوص داشته و اصفهان نیز یکی از قطب‌های علوم پزشکی در کشور است. گردشگری علمی و صنعتی نیز ظرفیت ویژه‌ای است که اصفهان برای گسترش صنعت گردشگری در اختیار دارد و یکی از قطب‌های صنعتی و دانشگاهی در کشور است. مورد آخر نیز گردشگری کسب‌وکار و تجارت است که به تجارت چمدانی معروف است. با توجه به اینکه اصفهان، مرکز تولید انواع صنایع‌دستی در کشور است، ظرفیت منحصربه‌فردی را برای این هدف، در اختیار دارد.

ایسنا- قراردادهای خواهرخواندگی تا چه اندازه برای گسترش این روابط به ما کمک می‌کنند؟

قرارداد خواهرخواندگی به معنای تمرکز بر تفاوت‌های بین شهرهاست‌. این تفاوت‌ها هستند که برای شهروندان سایر کشورها، جذابیت ایجاد کرده و روابط گردشگری را توسعه می‌دهد. برای استفاده از ظرفیت‌هایی که شهرهای خواهرخوانده‌ در اختیار ما قرار می‌دهند، نیاز به تقویت زیرساخت‌ها جدی است و متأسفانه مدیریت صنعت گردشگری در اصفهان متولی قوی ندارد و تبلیغات بین‌المللی و رسانه‌ای از ایران در سطح بین‌المللی دیده نمی‌شود. برخی ضعف‌ها در زیرساخت‌ها در بخش دولتی و خصوصی مانع اجرای قراردادهای خواهرخواندگی و گسترش گردشگری شده است.

ایسنا- کدام نهادها متولی گسترش و برنامه‌ریزی صنعت گردشگری و اجرای قراردادهای خواهرخواندگی هستند؟

هر نوع روابط خارجی با هماهنگی وزارت خارجه انجام می‌شود. من فکر نمی‌کنم که وزارت خارجه سیاست چندگانه داشته باشد و برای اجرای دیپلماسی فرهنگی بین شهرهای مختلف کشور تبعیض قائل شود. از آنجایی که شهرداری‌ها متولی اجرای قراردادهای خواهرخواندگی هستند، بنابراین ضعف در دیپلماسی فرهنگی، مسئله‌ای درون استانی است. ۸۰ درصد ضعف اجرای قراردادهای خواهر خواندگی به علت ضعف در بخش بین‌الملل شهرداری اصفهان است.

به‌غیر از شهرداری‌، نمایندگی وزارت خارجه در استان یکی از متولیان است و یکی از وظایف آن، تسهیل رفت و آمد گردشگران در قالب قراردادهای خواهرخواندگی است که همکاری لازم را خواهد داشت. نمایندگی وزارت میراث فرهنگی در اصفهان نیز لازم است که در زمینه اجرای قراردادهای خواهرخواندگی با شهرداری‌ها همکاری و برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری جدی همراه با اجرا داشته باشد. عملکرد نهادهای استانی این تلقی را به وجود می‌آورد که آن‌گونه که شایسته است، برای اجرای ۱۲ قرارداد خواهرخواندگی جدیت دیده نمی‌شود.

ایسنا- آیا تحولات خارجی بر صنعت گردشگری تأثیر منفی داشته‌اند؟

متأسفانه تبلیغات منفی در سطح جهان بسیار بر سطح ورود گردشگران تأثیر می‌گذارد. تنش‌های امنیتی و مسائل سیاست خارجه نیز به صنعت گردشگری لطمه می‌زند. در واقع با تنش‌های اخیر، طبیعتاً صنعت‌گردشگری راکد شده است. مدیریت و حکمرانی خوب، ضامن برقراری دیپلماسی فرهنگی خوب است.

ایسنا- آیا راه‌حلی برای کارآمد کردن قراردادهای خواهرخوانده وجود دارد؟

طبق مفاد بخشی از قراردادهای خواهرخواندگی، لازم است که شهرهای خواهر خوانده هر سال، متقابلاً نمایشگاه‌های فرهنگی و صنایع دستی در شهر دیگر برگزار کنند. اگر بین اصفهان و کوالالامپور و یا اصفهان و سن‌پترزبورگ یا اصفهان و بیروت نمایشگاه‌های سالانه به طور مستمر و نه به ندرت، برگزار شوند، این قراردادها کارآمد خواهند شد.

مبادله دانشجو، بازرگان، هنرمندان و ورزشکاران بین نهادهای اصفهان و شهرهای خواهرخوانده ظرفیت دیگر این قراردادها هستند که به‌صورت پیوسته و متمرکز به آن عمل نمی‌شود و به نوعی تعطیل و معطل هستند. اگر توریستی با این اهداف وارد کشور می‌شود، به‌صورت شخصی اقدام‌کرده و یا با هماهنگی سایر وزارتخانه‌ها وارد شده است و هیچ‌گونه ارتباطی با قراردادهای خواهرخواندگی ندارند. این ظرفیت‌ها در قراردادهای خواهرخواندگی عملاً بر زمین مانده‌اند و متولی یا پیگیر و مجری ندارد و عملیاتی کردن آنها با ضعف اساسی رو به رو است.

ایسنا- فکر می‌کنید که اجرای این قراردادهای خواهرخواندگی، مشکل مهاجرت هنرمندان صنایع‌دستی را حل خواهد کرد؟

به‌طور خاص و تا حدودی بله، ولی من در سطح کلان‌تر راه حل می‌دهم. باید توجه کنید که ضعف در سیاست‌گذاری گردشگری، منجر به فرار مغزها و هنرمندان صنایع دستی می‌شود. بیشترین درآمد فعالین و تولیدکنندگان صنایع دستی ازجمله قلمزنی و فرش‌بافی و ملیله‌کاری و غیره از ۲ راه فروش به توریست‌های خارجی و صادرات تأمین می‌شود. وقتی ظرفیت صادرات به کشورهای خارجی و ظرفیت ورود گردشگران خارجی به کشور با مشکلات جدی مواجه است، صنعت‌گر دچار بحران فروش و کسب درآمد خواهد شد و در نتیجه به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و هند و قفقاز و آسیای میانه و سایر کشورهایی که هنر او را به قیمت مناسب خریداری و حمایت می‌کنند، هجرت خواهد کرد.

در گذشته، با بحران فرار نخبگان و صاحبان سرمایه مواجه بودیم و امروزه به‌علت شرایط اقتصادی همچون تحریم‌ها که ظرفیت‌ها و منابع داخلی ما را راکد کرده است، با مهاجرت هنرمندان مواجه شده‌ایم. متأسفانه در دههٔ گذشته صنعت فرش ایران با مهاجرت هنرمندان این عرصه و ازدست رفتن نقشه‌ها و طرح‌های خاص آن لطمۀ جدی دید و الآن این لطمه‌ها متوجه صنایع‌دستی پایین‌تری همچون قلم‌کاری نیز هست.

ایسنا- در پایان سخنی دارید که با دنبال‌کنندگان ما به اشتراک بگذارید؟

وقتی نخبگان میراث فرهنگی از کشور مهاجرت می‌کنند، عملاً بازار فروش کشورهای رقیب گرم می‌شود و حتی ممکن است هنری که قرن‌ها تولید شده است به نام کشور دیگری ثبت جهانی شود. صنایع‌دستی یک ظرفیت درآمدزایی بلند مدت برای کشور هستند. از دست دادن میراث فرهنگی و صنایع دستی هیچ تفاوتی با به تاراج رفتن نفت و خاک ندارد. مسئولین ما در این کشور برای اینکه اجازه ندادند که خاک و نفت کشور توسط بیگانگان، استعمار شود به خود افتخار می‌کنند، اما به از دست رفتن میراث کهن سرزمین بی‌توجه هستند.

تولیدکنندگان صنایع دستی همچون چاه‌های نفت و گاز متحرک در این سرزمین هستند و از دست رفتن آنها کم اهمیت‌تر از از دست رفتن معادن و خاک میهن نیست. ازدست‌رفتن سرمایه‌های فرهنگی، خسارت بلند مدتی به فرهنگ و تمدن ایران وارد خواهد کرد که قابل جبران نیست و هرچه سریع‌تر باید برای آن فکر اساسی کرد. اگر مسئولین امروز اقدام نکنند فردا دیر است و در برابر وجدان تاریخی و اجتماعی پاسخی ندارند. ظرفیت‌هایی که هدر می‌رود، دارای آثار تخریبی است که در نسل‌های بعد غیر قابل جبران خواهد بود. این وضعیت قابل دفاع نیست و نیاز است که نخبگان و متولیان این عرصه وارد عمل شوند و صدای خود را به گوش مراجع بالادستی برسانند.

انتهای پیام